Van Wieg tot Graf

Deze collectie bevat allerlei genealogisch bronnenmateriaal die te maken hebben met de overgangsrituelen en stadia van de levensloop. Zij tonen hoe men doorheen de jaren omging met geboorte, leven, volwassen worden, engagement, liefde en dood. Het drukwerk uit de persoonlijke en familiale sfeer dat wij hier bewaren beperkt zich niet tot het werkgebied van Gent en De Oost-Oudburg. Wij aanvaarden en klasseren alles. Ook een doodsprentje van iemand die in Hasselt werd geboren en in Oostende overleed heeft betekenis want misschien woonde hij twintig jaar in Gent of was hij levenslang bevriend met iemand uit Oostakker? De plaats van geboorte en overlijden is soms toevallig, terwijl de loopbaan van iemand en zijn familie, de ontmoetingen, de woonplaatsen, het totale levensproject op verschillende locaties verlopen. Bovendien zijn onze collecties al doorheen de jaren gevormd met vroege voorbeelden zodat een hele evolutie kan gevolgd worden betreffende formulering, woordgebruik, religieuze duiding, verspreiding en democratisering, mentaliteitswijziging, formaat, papiersoort, lettertype, drukprocédé. Door ons niet strikt te beperken tot de grenzen van het werkgebied wordt vergelijking mogelijk in deze boeiende materie.

Onze medewerkster Christiane Van Winckel wordt bijgestaan door:

  1. Chantal Sorgeloose voor het invoeren van de bidprentjes op de pc, Laurette Van Waesberghe moet afhaken.
  2. Valére Geers voor het invoeren én scannen van de doodsbrieven, Valére heeft momenteel reeds de eerste letters (A-T) van het alfabet afgewerkt van wat op het moment aanwezig was.
  3. Kristel De Wulf geeft de afdeling een extra duwtje en zorgt sedert juni 2019 voor een groeiende excel-file gefilterd uit het werk van Laurette, Chantal en Valére, met gegevens over overleden personen zodat onze lezers kunnen zien over welke personen er hier meer te vinden is.
    Bekijk hier de lijst van 208.490 personen:    >    >   link    >    >    >  lijst overleden persone <  <  < 
  4. Luk Haelterman is sedert 2024 begonnen aan een huzarenwerk, het oplijsten van de overleden personen uit de knipsels uit krantenknipsels die Christiane tientallen jaren verzamelde met informatie over overleden personen. Binnen enkele maanden komt ook hiervan een link om de lijst in te kijken.
Christiane snuistert nieuwsgierig in een nieuwe lading krantenberichten
Christiane snuistert in de pas toegekomen krantenknipsels naar informatie voor haar afdeling

1. Geboorteaankondigingen (ongeveer 8000)

De oudste voorbeelden dateren van het begin van de 20ste eeuw en deze zijn zeer klein en sober., de recentste zijn amper een jaar oud. Chantal heeft een aantal van die gegevens in een database gebracht.

2. Herinneringen aan de eerste en plechtige communie (ongeveer 4630)

Het oudste exemplaar van een gedachtenisprentje van een eerste communie op 11 jaar dateert uit 1888. Door de decreten van paus Pius X van 1905 en 1910 ontstond een onderscheid tussen de eerste en plechtige communie. Ook hiervan is Chantal begonnen met een database die momenteel enkel in het DSMG te raadplegen is.

Verder bewaren we ca. 550 gelukwensen en menu’s bij communie en, - recent bijgekomen, - lentefeest, evenals een 50-tal teksten van de collectieve vieringen.

3. Verloving en huwelijk

Wij bezitten op dit ogenblik ongeveer 3000 aankondigingen van verloving en huwelijk, en een groter worden collectie gelukwensen, telegrammen en menu’s. Verder zijn er ongeveer 650 krantenknipsels i.v.m. huwelijksjubilea.

4. Religieus engagement

Ongeveer 400 gedachtenisprentjes van priesterwijdingen, kloostergeloften, vertrek naar de missie, hernieuwing van de kloostergeloften (jubilea) zijn in onze collectie aanwezig. De oudste exemplaren zijn versierd met een 'kantrand'.

5. Feesten doorheen het jaar

Ongeveer 3000 kerst- en nieuwjaarskaarten, en verder nieuwjaarsbrieven, wensen bij Pasen en andere feesten.

6. Persoonlijke en familiale gebeurtenissen

Wij zijn uiteraard ook geïnteresseerd in wensen voor verjaardag en naamfeest, beterschap, pensionering, enz. Van menukaarten, vieringen van 100-jarigen en 'vier-  en vijfgeslachten' worden tientallen krantenknipsels bewaard.

7. Dood en uitvaart

Van de 182.000 rouwbrieven zijn de oudste van 1830-1840, prachtige lithografieën op zwaar papier en enkel in gebruik bij zeer gegoede families. Wij bezitten ook een uitgebreide collectie van 110.000 overlijdensberichten in dag- en weekbladen. Pas sinds 1991 wordt vrij systematisch verzameld, daarom is alle ouder materiaal ten zeerste welkom. Sedert 2016 worden de E-overlijdensberichten van de ruime omgeving eveneens bijgehouden. 
Van de meer dan 100.000 bidprentjes zijn de oudste uit de jaren 1830. De collectie wordt op dit ogenblik in een database gebracht en van 102.000 prentjes zijn de gegevens reeds raadpleegbaar in het DSMG. 

Een typische stijlvorm is het 'In memoriam' (meestal verschenen in krant of tijdschrift), waarvan wij er al meer dan 300 bewaren.

8. Godsdienstige beleving (ongeveer 1500)

1. Devotieprentjes

Bestaan al eeuwenlang. De afbeelding is meetal een of ander tafereel of figuur uit de bijbel of een heilige. De keerzijde is ofwel onbedrukt of draagt een gebed, aanroeping, litanie…

Voor de allereerste bidprentjes werden bestaande devotieprentjes gebruikt. Tot vrij recent was de afbeelding op bidprentjes godsdienstig geïnspireerd. Eenzelfde afbeelding (b.v. van de eucharistie) kan wisselend gebruikt worden bij communie, priesterwijding, overlijden of bleef onbedrukt.

De collectie is geordend volgens thema (Jezus, Maria, heiligen, sacramenten, enz.)

2. Godsdienstig drukwerk zonder illustratie

Deze gaan over zendingen, aflaten, litanieën, retraites, broederschappen, …

Hierbij dient opgemerkt dat vele van deze 'religieuze' documenten dragers waren van persoonlijke, relationele boodschappen. Veel prentjes bevatten een zeer uitdrukkelijke expressie van vriendschap en genegenheid.

9. Oude telefoonboeken en adressenboeken (O.Vl.)

In de rand van voorgaande worden ook oude telefoonboeken (vanaf 1934) en adressenboeken (vanaf 1900) bewaard, die een enorme bron van informatie zijn, b.v. over de woonplaats. Die telefoonboeken beslaan thans vier meter: vanaf 1975 tot 2020 en enkele oudere en andere adressenboeken (vanaf 1900) worden geregeld geraadpleegd met meestal goed gevolg. Voor het programma van VTM Groeten uit ...  werden daar onze telefoonboeken gebruikt.

We zoeken de nog ontbrekende jaargangen.

Laatste wijziging: 15 maart 2024

---------------

Honderdduizenden herinneringen alfabetisch in dozen verpakt.

Eender welke inwoner die op zoek is naar zijn voorouders uit de omliggende gemeenten kan de collectie 'van wieg tot graf', bijgehouden door Christiane Van Winkel, gratis komen inkijken.
Zowel de aankondigingen in de kranten, de doodsbrieven en de bidprentjes worden door haar, al meer dan 25 jaar, met veel geduld alfabetisch gerangschikt, terwijl sedert enkele jaren enkele medewerkers de gegevens op PC invoeren om een snellere zoekmogelijkheid te creëren.
Sedert september 2014 is ook Valére Geers voor deze afdeling in actie geschoten. Hij scant alle rouwbrieven in en voert deze gegevens ook in een excel-file, waardoor vanaf heden onze bezoekers een nieuwe mogelijkheid hebben om in onze bibliotheek op PC al 208.490 doodsbrieven te doorzoeken. thuis kan je de basisgegevens in deze lijst al bekijken:
                               >  >  >  lijst overleden personen <  <  <

Elke zondag van 10 tot 12 uur kan je terecht in het DSMG, Groot Begijnhof 46 Sint-Amandsberg.
Ook wie zijn verzameling een voor de gemeenschap nuttige bestemming wilt geven kan dit bij ons bespreken. Mail naar Louis Gevaert en we maken een afspraak.

Geboorte-, communie-, verjaardags-, huwelijks-, jubileum- en nog vele andere feestkaartjes kunnen ons iets vertellen over een tijdsgeest, een familie, een traditie, enz.
Onze 100.000-den bidprentjes, doodsbrieven en aankondigingen van sterfgevallen worden zowat elke week door onze medewerkster Christiane Van Winckel bijgevuld om het resultaat van uw opzoekingen te optimaliseren.
Vele jaren verzorgde Laurette Van Waesberghe, sedert 2019 bijgestaan door Chantal Sorgeloose, deze schat aan informatie die via een acces databank op PC in onze bibliotheek te raadplegen is. Sedert 2014 heeft ook Valère Geers vrijwillig de taak op zich genomen om in deze 'levendige en steeds groeiende' afdeling te helpen. Hij digitaliseert de doodsbrieven en scant ze ook in zodat we met termijn ook hierin een betere kijk zullen kregen. Sedert zondag 5 maart 2017 zijn de ingescande doodsbrieven waarvan de naam van de overleden persoon begint met de letter A, B, ... tot en met T digitaal ter plaatse te doorzoeken voor de bezoekers van het DSMG. (momenteel 180.000 ingescand)
Ook in deze afdeling is er nog nood aan vrijwilligers die enkele uren per week of veertiendaags bereidt zijn dergelijke gegevens op te nemen. 

Wie kennis wilt maken met de afdeling 'Van wieg tot graf' of wenst zijn hulp aan te bieden, neemt contact op met  Louis Gevaert

NIEUWS over de verzameling rouwbrieven

Valére sorteert overlijdensbrievenKristel sorteert doodsbrievenVanaf januari 2022 werken Valere Geers en Kristel De Wulf in een nieuw lokaal in het huis De Lelietak, net naast het convent Engelbertus. Vanaf maart 2022 worden alle rouwberichten verzameld in dit lokaal en werken Valere en Kristel hier op regelmatige basis. Daardoor komt er in het lokaal 0.3 meer plaats voor de bidprentjes en de andere verzamelingen van Wieg tot Graf, die nog steeds verzorgd worden door Christiane Van Winckel.

Laatst bijgewerkt, 15 april 2024